مدل مفهومی تاب‌آوری همسران بر اساس منابع اسلامی

هدف این پژوهش تدوین مدل مفهومی تاب‌آوری همسران بر اساس منابع اسلامی و بررسی میزان روایی آن بود. با توجه به هدف این پژوهش از دو روش کیفی و کمی استفاده شد. در بخش کیفی در قسمت جمع‏‌آوری داده‌ها ابتدا با استفاده از روش معناشناسی زبانی 16 مفهوم مشیر به تاب‌آوری به علاوه 12 مفهوم مشیر به همسران شناسایی و تعداد 316 روایت مورد بررسی قرار گرفت. این روایات براساس دو شاخص عدم ارتباط مفهومی و تکراری بودن، غربال و 93 روایت برگزیده نهایی شد. برای تحلیل اطلاعات، از روش تحلیل محتوای کیفی عرفی سیه و شانون (2005) استفاده شد. بدین منظور با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند بر اساس اصل اشباع، 93 کد در مرحله کدگذاری باز، 11 کد در مرحله کدگذاری محوری و 4 کد انتخابی شناسایی؛ و مدل مفهومی تاب‌آوری همسران ترسیم شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که مدل مفهومی تاب‌آوری همسران بر اساس منابع اسلامی دارای 4 مقوله اصلی (آگاهی‌های متعالی، نگرش‌های متعالی، انعطاف‌پذیری، عواطف ارتباطی) و 11 مؤلفه (ذکر و یاد خدا، توجه به پاداش اخروی، توجه به الگوهای معنوی، نگرش ابتلا، نگرش رشد، نعمت انگاری وجود همسر، شناخت و پذیرش ویژگی‌های جنسیتی همسر، انتظارات تعدیل شده از همسر، سازگاری بین فردی، همدلی و درک متقابل همسران، صمیمیت،) می‌باشد. در بخش کمی، با به کارگیری روش پیمایشی، شاخص «روایی محتوایی» مدل از 10 متخصص علوم انسانی و روان‌شناسی به روش نمونه‌گیری هدفمند سنجیده شد. نتایج حاصل از این پژوهش بستر مناسبی برای تدوین پرسشنامه تاب‌آوری همسران و طراحی بسته آموزشی آن فراهم کرده است

دانلود فایل