
دانشجو: اسماعیل ربیع زاده
استاد راهنما: حجت الاسلام دکتر نجیب الله نوری
استاد مشاور:
استاد داور: حجت الاسلام دکتر محمدناصر سقای بی ریا
سال: 1397
رشته: روانشناسی اسلامی
پژوهش حاضر با هدف تبیین گریه در منابع اسلامی و تحلیل روانشناختی آن به روش تحلیل مفهومی - محتوایی ساماندهی و اطلاعات ذیل به دست آمد: در بررسی گریه، روشن شد که گریه، نوعی واکنش به احساسات درونی ناشی از احساسات درد، غم یا شادی است و به انواع گریه در منابع اسلامی (گریههای ممدوح و نکوهیده و اقسام هر کدام) اشاره شد. همچنین در این پژوهش، به گریه در سیره عبادی معصومین و گریه موجودات دیگر غیر از انسان پرداخته شد و در پاسخ به اختیاری یا غیر اختیاری بودن گریستن، روشن شد مقدمات گریستن، امری اختیاری است و اموری که مقدمات آن اختیاری باشد، در اکثر موارد اختیاری است. از منظر آیات و روایات خاستگاه گریههای ممدوح به علم و شناخت، ایمان، محبت، خوف و خشیت و... نسبت داده شده است. یاد خدا، درک محضر اولیاء خدا، ترحم به دیگران، زیارت اهل قبور به عنوان عوامل زمینهساز گریه معرفی شدهاند. کثرت گناه، آرزوهای طولانی در دنیا، ثروتاندوزی زیاد، حرامخوری و... از جمله عوامل موانع گریستن میباشند همچنین خاستگاه گریههای مذموم و فیزیولوژیکی بیان شد. در بررسی آثار گریه روشن شد که گریههای ممدوح از جهت بدنی دارای آثار دفع سموم بدن، ضد عفونی کننده، جلوگیری از زخم معده، کاهش منگنز بدن و کاهش چربی، قند و فشار خون است و از جهت روانی فردی دارای آثار کاهش اضطراب و استرس، آرامش روحی و روانی، تقویت انگیزه، زنده شدن قلب و نورانیت دل و از بین برده عقده و غم است و از جهت روانی اجتماعی دارای اثرات محرکیت جامعه، حفظ مکتب و جلب رحمت عمومی خدا به همه مردم است. و از جهت معنوی دارای آثار مختلفی از جمله پاک شده گناهان، جلب محبت خدا، جلب شفاعت شافعان و... است.